zaterdag 7 augustus 2021

DE KRUIEDOKTER


(Kort verhaal 😊)

Op verjaardags-bijeenkomsten is één van de vaste gespreksonderwerpen vaak ziekte.

Op Katwijkse verjaardagen van vroeger, was het zelfs een favoriet item, zeker op die van mijn ouders. Als jongeman mocht ik ‘s avonds aanschuiven bij de zogeheten mannetaefel. Geanimeerd volgde ik dan de conversatie. Het ging met name over middele (medicijnen), geneeswijzen en operatieve ingrepen. Mijn vader was de zelfbenoemde gespreksleider. Zo maakte ik mee dat hij op de achterkant van een sigarendoosje zijn pas ondergane maagresectie uittekende. Dit deed hij voor een oom die in ’t Akkedémies behandeling van een maagzweer moest ondergaan. De man zag hierna subiet af van opereren en is uiteindelijk door langdurig kuren met een papdieet van zijn aandoening afgekomen.

Voor mijn vader, een klassieke hypochonder, schoot de normale artsenij tekort. Hij liep namelijk ook bij een kruiedokter  (kruidendokter) in Oegstgeest, eentje met een dubbele achternaam, die hij zeer aanbeval bij mijn ooms. Na zo’n consult kwam pa met een grote papieren zak thuis, vol met in cellofaanzakjes verpakte gedroogde kruiden. De lucht van tijm, kamille en duizendblad kwam hem al vooruit. De hond, Moor, die allergisch was voor vreemde luchtjes, gaf blaffend uiting van zijn afkeuring. ‘Je vader is weer bij die dure kwakzalver geweest; dat zal dokter Visser (de huisarts) vast niet leuk vinden’, stelde moeder dan vast.

De medische WP en een door veelvuldige gebruik, beduimeld geworden handboek van dokter Vogel, namen een prominente plaats in in pa’s boekenkast. Uit het werk van Vogel citeerde hij eens op een van de avonden hoe je van ‘zucht’ af kon komen. Dit kon met vochtofdrijvende kruie. Waarheen het vocht afdreef, was mij niet duidelijk. Nae zae! (naar zee), zei mijn ome Maart snedig.

Sommige ooms gingen prat op een eigen favoriete alternatieve geneeswijze. Zo was er één die zich had laten beleze, nadat hij gestoken was door een pieterman, een giftige vis. Beleze (belezen) is een soort van sjamaanpraktijk Hollandse stijl, waarbij bezwerende formules worden geuit, gepaard gaande met handoplegging. Polder-voodoo, dus. Een andere oom meldde trots dat hij een homopaet bezocht. Met deze genderachtige term bedoelde hij een beoefenaar van de homeopathie. Uiteraard kwam ook de Moermantherapie aan de orde, die in die tijd enige opgang had om kanker te voorkomen en bestrijden. Ome Kees die van efficiënt taalgebruik hield, bracht de hele filosofie van dokter Moerman terug tot vier woorden:’t lichaem mot verzure, zei hij.

Het hek was helemaal van de dam, toen de eerste verklarende geneesmiddelen-gids verscheen. Plotseling kon je extra inzicht opdoen over wat de huisarts of specialist je had voorgeschreven en waarom. Interessant was dat de informatie veel uitgebreider en duidelijker was dan de bijsluiter bij tabletten, drankje of zalf. Uiteraard was mijn vader de eerste die over zo’n ‘nuttig’ naslagwerkje beschikte. Op de verjaarsavonden ging hij nu mijn ooms bevragen of en welke geneesmiddelen zij gebruikten en zocht hij deze op in de gids. Vervolgens vond er een ‘audit’ plaats, waarbij niet alleen medicijn en patiënt, maar ook degene die het voorschreef en alternatieve geneesmiddelen uitvoerig in beschouwing werden genomen.

                                                                  

© Jaap v.d. Marel

Illustratie: Pixabay Free


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

VOGEL VAN DE MAAND

  Pestvogel ( Bombycilla garrulus ) Wat een akelige naam voor zo'n mooie vogel! Dat dacht ik toen ik de vogel voor het eerst zag. In de...